Obrazy świata, przestrzenie dzieła. Literatura–sztuki plastyczne

Abstract

„Przestrzeń jest pewną całością znaczeń, a nie bytów materialnych […]. Tak rozumiana przestrzeń jest jednością łączącą w sobie podstawę i przepaść” – pisze w kontekście poglądu Martina Heideggera na temat możliwości ujmowania bycia jako szczególnego rodzaju przestrzeni Hanna Buczyńska-Garewicz. Dwie ekstremalne jakości przestrzeni: „podstawa i przepaść” to nie tylko dyskursywne formuły języka filozofii, ale także metafory, odwołujące się do spacjalnego wymiaru ludzkiego bytowania w świecie – wszak „twardy grunt” ziemi, po której stąpamy i doświadczenie przepaści jako „załamanie” pewnego typu relacji z przestrzenią, to dwie skrajne formy w niej uczestnictwa. Można by jednocześnie powiedzieć, że właśnie pomiędzy tymi ekstremami zarówno myśliciel, jak i artysta „poetycko zamieszkują świat”. Zamysł książki powstał w efekcie dostrzeżenia potrzeby zestawienia świadectw zainteresowania pisarzy i artystów relacjami, zachodzącymi pomiędzy podmiotem a przestrzenią w wybranych „momentach” kultury zachodniej i w różnych jej kręgach językowych. Autorami są krakowscy neofilolodzy, związani z Instytutem Neofilologii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie oraz z działającą w jego ramach Pracownią Badań Porównawczych nad Współczesną Kulturą Zachodnią. Niniejszy tom jest w zamierzeniu pierwszym z serii „Imaginarium”, która stawia sobie za cel wielowymiarowe spojrzenie na ważne motywy i zagadnienia zachodniej kultury, ze szczególnym uwzględnieniem perspektywy wyobrażeniowej w interpretacji powstających w jej łonie treści.