„Psalmy, hymny, pieśni pełne ducha”. Studia o staropolskich tekstach religijnych

Abstract

Zebrane w tym tomie studia – pochodzące z różnych lat i dotyczące różnych tekstów, publikowane wcześniej i ogłaszane tu po raz pierwszy – łączy tematyka religijna omawianych utworów. Skłoniony przez okoliczności życiowe do refleksji nad swą dotychczasową działalnością badawczą, zauważyłem, że w ostatnich latach zajmowały mnie często teksty służące w dawnych wiekach modlitwie i nauczaniu Kościołów chrześcijańskich. Wydało mi się pożytecznym zebrać studia tego dotyczące w jednym miejscu. Wiele z zamieszczonych tu artykułów powstało przy okazji prac o charakterze edytorskim – ukończonych, ciągle jeszcze trwających lub zamierzonych, lecz dalekich od zakończenia. W ostatnich latach zajmowałem się wydaniem następujących tekstów o treści religijnej: siedemnastowiecznej pasji Abrahama Rożniatowskiego pt. Pamiątka krwawej ofiary Pan naszego Jezusa Chrystusa, Psałterza Jakuba Lubelczyka (wspólnie z Piotrem Poźniakiem), kazań Piotra Skargi (wespół z pracownikami i doktorantami Katedry Edytorstwa UJ), tegoż jezuickiego autora tłumaczenia traktatu Francisa Costera O czterech końcach ostatnich żywota ludzkiego (wspólnie z uczestnikami mojego seminarium na Podyplomowych Studiach Edytorskich), Planktów żałosnych o męce Pana Jezusowej z osiemnastowiecznego rękopisu biblioteki Karmelitanek Bosych w Krakowie (z innym seminarium tychże Podyplomowych Studiów Edytorskich), polskich szesnastowiecznych tłumaczeń Psałterza (wraz z uczestnikami edytorskiego seminarium magisterskiego), wreszcie – siedemnastowiecznych polskich przekładów hymnów kościelnych (z innym moim seminarium magisterskim). Nie siląc się na podsumowanie tych doświadczeń w formie rozprawy teoretycznej na temat sztuki edytorskiej lub choćby podręcznika, przytaczam w niniejszym tomie kilka opublikowanych wcześniej refleksji o takim charakterze, usprawiedliwiając to faktem, że w znacznej mierze dotyczą one wydawania staropolskiej literatury religijnej i powstały w związku z pracami nad edycjami tekstów kaznodziejskich.