Refleksje Henryka Mikołaja Góreckiego wokół tekstów Michała Hellera

Abstract

Henryk Mikołaj Górecki (1933–2010) w wielu swoich wypowiedziach wspominał filozofów i cytował ich słowa, a także powoływał się na inspiracje, którą filozofia stanowi dla niego w życiu. Żadne osobne opracowanie nie wspomina o takich filozoficznych inspiracjach autora Symfonii „Kopernikańskiej” w kontekście postaci i twórczości Michała Hellera (ur. 1936). Niniejszy rozdział stawia sobie za zadanie wypełnienie tej pustki i prześledzenie inspiracji myślą krakowskiego filozofa. Wybrane teksty przedstawione są w relacji do refleksji Góreckiego zawartych w jego komentarzach i stwierdzeniach. Tekst dzieli się na trzy uzupełniające się części: pierwszą poświęconą początkom fascynacji Góreckiego tematami podejmowanymi w dziełach Hellera, drugą przeciwstawiającą wypowiedzi i komentarze kompozytora jego dziełom muzycznym oraz tematom filozoficznym, zaś trzecia przedstawia teksty Hellera wybrane przez Góreckiego do przemowy wygłoszonej w czasie ceremonii nadania tytułu doctora honoris causa Akademii Muzycznej w Krakowie. Z przemowy Góreckiego oraz omawianych tam pism wyłania się szeroki zestaw tematów, które zainteresowały kompozytora. Najczęściej cytowanymi przez autora Symfonii „Kopernikańskiej” są te odnoszące się do analogii pomiędzy muzyką a symfoniczną ontologią kosmosu. Górecki nie poprzestał na przedstawieniu tych tematów, ale odwołał się również do filozoficznych myśli Hellera w odniesieniu do innych tematów oraz pytań egzystencjalnych.