Wielcy mówcy Kościoła starożytnego. Antologia

Abstract

Pomysł napisania antologii Wielcy mówcy Kościoła starożytnego zrodził się u ks. Ed­warda Stańka w miarę, jak sam spotykał się z tekstami kazań Ojców Kościoła i analizował je pod tym kątem, by ustalić możliwie dokładnie treść przekazywanej przez nich nauki, sposób podejścia do Pisma Świętego i Tradycji oraz odkryć możliwie wiele sekretów ich komunikacji z odbiorcami. Jest to zatem owoc jego osobistego spotkania z Ojcami Kościoła jako mistrzami w przepowiadaniu Dobrej Nowiny. Najważniejszym wydarzeniem w tym spotkaniu było odkrycie roli, jaką spełnia w kazaniu osobowość mówcy. Dopiero po spotkaniu z samym kaznodzieją można właściwie odczytać jego teksty przekazane naszym czasom. Oderwanie tekstu od mówcy zamyka tekst i odbiera mu życie. Jeśli słyszymy go z ust kaznodziei, którego znamy, jego teksty stają się żywe. Stąd też w krótkich wstępach autor starał się przynajmniej zasygnalizować najważniejsze rysy osobowości danego Ojca Kościoła. Odkrycie Augustyna jako klasycznego konwertyty, Ambrożego jako męża stanu, czy też Jana Chryzostoma jako ucznia zakochanego w św. Pawle są wydarzeniami na stałe wpisanymi w życie autora antologii. Ojcowie Kościoła są moimi przyjaciółmi, choć wiem, że daleko mi do tego, bym się ośmielił myśleć, aby oni potraktowali mnie jako swego przyjaciela – pisze we wstępie. – Wystarczy mi, jeśli zaliczą mnie do swoich uczniów. Dobór tekstów antologii jest subiektywny, a każdy znawca literatury patrystycznej wybrałby najprawdopodobniej inne. Są one podane w całości, bo tylko wówczas można z kaznodziejskiego punktu widzenia właściwie je ocenić.